کتاب موسیقی دانان امروز اثر رومن رولان انتشارات کارنامه

هر چه با سرگذشت هنرمندان بزرگ آشنا تر می‌شویم شگفت زده تر می‌شویم که چه رنج و اندوه بی کرانی بر زندگی‌شان سایه افکنده است. آن‌ها نه تنها در بوته آزمون‌ها و دشواری‌های زندگی روز مره گداخته می‌شوند که بر آن‌ها به دلیل حساسیت بی‌رحمانه‌تر اثر می‌کند، بلکه محیط پیرامون نیز به برهوتی می‌ماند، زیرا این‌گونه هنرمندان بیست، سی، پنجاه و گاه حتی صد سال از معاصران خود جلوترند وانگهی، هنرمندان بزرگ بیشتر محکومند به تلاش‌های رنج بار و یاس آلود، آن هم نه برای تسخیر جهان که برای زیستن.